ကုမ္ပဏီမှ အလုပ်ရပ်စဲလိုက်သောဝန်ထမ်းအား ပေးသည့်နစ်နာကြေးအပေါ် လစာ ဝင်ငွေ ခွန်ပေးဆောင်ရာတွင် ထည့်သွင်းတွက်ချက်ရန်မလိုပါ။ ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၉ တွင် ဖော်ပြထားသော လစာဝင်ငွေခွန်နှင့် အကျုံးဝင်ပါက ထည့်သွင်းတွက်ချက် ရမည်ဖြစ်၍ ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၉ နှင့် အကျုံးမဝင်သော ကိစ္စရပ်များအား လစာ ဝင်ငွေခွန်ပေးဆောင် ရာတွင် ထည့်သွင်းတွက်ချက်ရန်မလိုပါ။

ပြည်ပနေနိုင်ငံသားတစ်ဦးသည် ပြည်ပတွင်ရရှိသည့်လစာဝင်ငွေအပေါ် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စု၏အခွန်အကောက်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် (နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီဥပဒေအမှတ် ၅၅/၂၀၂၃) အရ ဝင်ငွေခွန်ကို အောက်ပါအတိုင်းပေးဆောင်ရမည် ဖြစ်ပါသည်-

                       ဝင်ငွေခွန်နည်းဥပဒေများတွင် မည်သို့ပင်ပြဋ္ဌာန်းပါရှိစေကာမူ ပြည်ပနေနိုငိငံသား၏ နိုင်ငံခြားငွေဖြင့် ပြည်ပတွင်ရရှိသည့် စုစုပေါင်းလစာဝင်ငွေအပေါ် အောက်ပါနည်းလမ်း ၂ ရပ်အနက် နည်းရာကျသင့်အခွန်ကိုရရှိသည့် နိုင်ငံခြားငွေအမျိုးအစားဖြင့် ပေးဆောင် ရမည်-

                            (က) ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေပုဒ်မ ၆ အရ သက်သာခွင့်များနုတ်ပယ်ပြီး ဤဥပဒေ၏ ပုဒ် ၁၉ ပုဒ်မခွဲ (ဂ) ပါ အခွန်နှုန်းထားဖြင့် ဝင်ငွေခွန်စည်းမျဉ်းများ စည်းမျဉ်း ၈ ပါ ပြဋ္ဌာန်း ချက်နှင့်အညီ တွက်ချက်ခြင်း၊

                            (ခ)   ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေပုဒ်မ ၆ နှင့် ၆-က တို့အရ သက်သာခွင့်များနုတ်ပယ်ခြင်းမပြုဘဲ နှစ်ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် တွက်ချက်ခြင်း။

ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၉ အရ မည်သူမဆို အလုပ်ရှင်ထံမှ မိမိရရှိသည့် သို့မဟုတ် ရရန်ရှိ သည့် လစာ/ လုပ်ခ/ နှစ်စဉ်ကြေး၊ ဆုချီးမြှင့်ငွေ၊ လစာနှင့် လုပ်ခအစား သို့မဟုတ် ယင်းတို့အပြင် ထပ်ဆောင်းရရှိသည့် အခကြေးငွေ၊ ကော်မရှင် တို့အတွက် လစာခေါင်းစဉ်ဖြင့် အခွန်ထမ်းဆောင်ရမည်ဟု ဖော်ပြထားပါသဖြင့် ဝန်ထမ်းအား ရှားပါးစရိတ်ချီးမြှင့်ခြင်းသည် ထပ်ဆောင်းပေးသည့်ငွေဖြစ်သဖြင့် လစာဝင်ငွေခွန် တွက်ချက်ရာတွင် ထည့်သွင်းတွက်ချက်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စု၏အခွန်အကောက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၄ အရ ပြည်ပနေနိုင်ငံခြားသား ၏လစာဝင်ငွေရရှိမှုအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံ၌ လစာဝင်ငွေခွန်ပေးဆောင်ရန် တွက်ချက်ရာ တွင် ပြည်ပနေနိုင်ငံခြားသားဖြစ်လျှင် ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၆ နှင့် ၆-က တို့အရ သက်သာ ခွင့်များ နုတ်ပယ်ခြင်းမပြုရ။ ယင်း၏ စုစုပေါင်းဝင်ငွေအပေါ် လစာခေါင်းစဉ်မှ ဝင်ငွေ ဖြစ်ပါက ပြည်ထောင်စု၏အခွန်အကောက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၉၊ ပုဒ်မခွဲ (ဂ) ပါ အခွန် နှုန်းများအတိုင်း ဝင်ငွေခွန်စည်းကြပ်ရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားပါသဖြင့် လူမှုဖူလုံရေး ရန်ပုံငွေနှင့် အသက်အာမခံတို့သည် သက်သာခွင့်ပြုငွေများဖြစ်၍ နုတ်ယူခွင့်မပြုပါ။

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စု၏အခွန်အကောက်ဥပေဒ ပုဒ်မ ၃၀ တွင် ဖော်ပြထား သည်မှာ အခြေပစ္စည်းမှမြတ်စွန်းငွေခေါင်းစဉ်မှအပ ကျန်ဝင်ငွေခေါင်းစဉ်များအတွက် နိုင်ငံခြားငွေ ဖြင့် ဝင်ငွေရရှိလျှင် ယင်းဝင်ငွေအပေါ် ဝင်ငွေခွန်စည်းမျဉ်းများ စည်းမျဉ်း ၈ ပါ ပြဋ္ဌာန်း ချက်နှင့်အညီ တွက်ချက်၍ ပြည်တွင်းနေနိုင်ငံသားနှင့် ပြည်တွင်းနေ နိုင်ငံခြားသားဖြစ်ပါ က ကျပ်ငွေဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပြည်ပနေနိုင်ငံခြားသားဖြစ်ပါက ရရှိသည့်ငွေကြေးအမျိုး အစားဖြင့်လည်းကောင်း ဝင်ငွေခွန်ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေပုဒ်မ ၆ ပုဒ်မခွဲ (ဂ) ပုဒ်မခွဲငယ် (၂) အရ တစ်ဦးချင်းပုဂိ္ဂုလ်အတွက် ဖြစ်လျှင် သက်သာခွင့်ပြုငွေများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်-

(က)  အခွန်ထမ်းအတွက်အခြေခံခွင့်ပြုငွေ           = ၂၀%                                                            (ခွင့်ပြုငွေကျပ် သိန်း၁၀၀

                                                                                                 ထက် မကျော်စေရ)

(ခ)    အိမ်ထောင်ဖက်အတွက်ခွင့်ပြုငွေ               = ၁၀ သိန်း

(ဂ)    သား/သမီး(တစ်ဦးလျှင်)                           = ၅ သိန်း

(ဃ)  အတူနေမိဘ(တစ်ဦးလျှင်)                        = ၁၀ သိန်း                                                           

(င)    အခွန်ထမ်းနှင့် အိမ်ထောင်ဖက်၏ အသက်အာမခံအတွက်ပေးရသောပရီမီယံ

(စ)    နည်းဥပဒေများဖြင့်ပြဋ္ဌာန်းသည့် ငွေစုဆောင်းခြင်းအတွက်ပေးရသည့်ထည့်ဝင်ငွေ တို့ဖြစ်ပါသည်။

                       အထက်ဖော်ပြပါနှင့် ခွင့်ပြုငွေများကို ဝင်ငွေခွန်နည်းဥပဒေ ၃ ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် အညီ သက်သာခွင့်ပြုတွက်ချက်နိုင်ပါသည်။

အခွန်ဆိုင်ရာစီမံအုပ်ချုပ်မှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၀၊ ပုဒ်မခွဲ (က) တွင် အခွန်ပေးဆောင်ရန် တာဝန်ရှိသူသည် အခွန်ဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်အရ သတ်မှတ်ထားသည့်အချိန်ကာလတွင် အခွန်ပေးဆောင်ရမည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားပါသဖြင့် သတ်မှတ်ကာလတွင် အခွန်ကိုပေးသွင်း ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ အခွန်ပေးဆောင်ရမည့် သတ်မှတ်ရက်ကျော်လွန်ပါက အခွန် ပေးဆောင်ရမည့် အချိန်တိုးမြှင့်ပေးရန်လျှောက်ထား၍မရပါ။ စည်းကြပ်မှု သို့မဟုတ် ပြန်လည်စည်းကြပ်မှုပြုလုပ်သည့်နေ့ မှ ၁၄ရက်အတွင်း သို့မဟုတ် စည်းကြပ်မှု အကြောင်းကြားစာပါသတ်မှတ်ရက်တွင် အခွန်ပေးဆောင်ရမည်။ အဆိုပါကာလ အတွင်း အချိန်တိုးမြှင့်ပေးရန် သတ်မှတ်ပုံစံဖြင့် သက်ဆိုင်ရာအခွန်ရုံးတွင် လျှောက် ထားနိုင်ပါသည်။ ဤသို့ဆောင်ရွက်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ပါက အခွန်ဆိုင်ရာစီမံအုပ်ချုပ်မှု ဥပဒေ ပုဒ်မ ၇၄၊ ပုဒ်မခွဲ (က) အရ ပေးဆောင်ခြင်းမရှိသေးသည့်အခွန်၏ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း နှင့် ညီမျှသည့်ပမာဏကို နောက်ကျပေးဆောင်ခြင်းအတွက် ဒဏ်ကြေးငွေအဖြစ် ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

အခွန်ဆိုင်ရာစီမံအုပ်ချုပ်မှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၀၊ ပုဒ်မခွဲ (ဂ) အရ ကုမ္ပဏီ၏ စာရွက်စာတမ်း အမှတ်အသားများကို

(၁)    လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုကို ပြုလုပ်သည့်နေ့မှစ၍ ခုနစ်နှစ်ကြာမြင့်သည့်ကာလ အထိ ထိန်းသိမ်းထားရမည်။

(၂)    ခုနစ်နှစ်ထက် ပိုမိုကြာမြင့်သည့်ကိစ္စဖြစ်ပါက ယင်းမှတ်တမ်းများနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အချိန်ကာလတစ်ရပ်အတွက် အခွန်စည်းကြပ်ရန် ကာလ စည်းကမ်းသတ် ကုန်ဆုံးသည်အထိ ထိန်းသိမ်းထားရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုကို အခြေခံသည့်အသစ်ထူထောင်သော အသေးစား၊ အငယ်စား နှင့် အလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စု၏ အခွန်အကောက် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၉ တွင် ဖော်ပြထားသည်မှာ လုပ်ငန်းစတင်သောနှစ် အပါအဝင် တစ်ဆက်တည်း သုံးနှစ်တာကာလအတွင်း နှစ်တစ်နှစ် စုစုပေါင်း အသားတင် အမြတ်ဝင်ငွေ ကျပ် သိန်း ၁၅၀ ထိ ဝင်ငွေခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုသည်။ ဖော်ပြပါဝင်ငွေထက် ပိုမိုရရှိပါက ပိုမိုရရှိသည့်ဝင်ငွေအပါ်တွင်သာ ဝင်ငွေခွန် စည်းကြပ်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။

အခွန်ဆိုင်ရာစီမံအုပ်ချုပ်မှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၇၊ ပုဒ်မ ၄၁ နှင့် ဝင်ငွေခွန်စည်းမျဉ်း ၁၀ (က) တွင် ဖော်ပြထားသောသူများဖြစ်ပါက ကုမ္ပဏီ၏ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ဆောင်ရွက် ခွင့်ရှိ မည်ဖြစ်ပြီး ကုမ္ပဏီ၏ အခွန်ကိစ္စများဖြစ်သော နှစ်ချုပ်ကြေညာလွှာစာရင်း တင်ပြခြင်း ကိစ္စရပ်များတွင် ဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါက ကိုယ်စားလက်မှတ် ရေးထိုး၍ ရနိုင်ပါသည်။